Mahreç nedir?

1. Cevf (Nefes Boşluğu)

Nefes Borusu ve ağız boşluğu bölgesidir. Nefesin geçtiği bu bölgeden, harekesiz (و ا ى) harfleri, yani Med (Uzatma) harfleri çıkar. Bu harfler harekesiz oldukları için tek başlarına okunamazlar. Harekeli bir harfe bitişir, onu uzatarak okuturlar.

2. Boğaz

(ء هـ) Boğazın göğse bitiştiği yerden çıkar. Hemze (ء), Elif’in (ا)
harekeli halidir.
(ح ع) Boğazın ortasından çıkar.
(خ غ) Boğazın (ağız boşluğuna bitiştiği) üst kısmından çıkar.

3. Dil ve Ağız içi

(ق) Dil kökü ve tavanından çıkar.
(ك) Dil ortası ile dil kökü arası, ağız tavanına doğru kaldırılarak çıkarılır.
(ج ش ي) Dilin ortası ağız tavanına doğru kaldırılarak çıkarılır..
(ض) Dilin yan tarafı, üst azı dişlerinin iç kısmına bastırıldıktan sonra yavaşça çekilerek çıkar.
(ل) Dil ucu sağ veya sol köşesinin, üst ön diş etlerine değdirilmesi ile çıkar.
(ن) Dil ucu altının, üst ön diş etlerine değdirilmesi ile çıkar.
(ر) Dildeki çıkış noktası, dil üstünün uca yakın kısmıdır. Dil ucu, üst ön damağa doğru kıvrılarak kaldırılır ve bu noktanın titretilmesi ile çıkar. Bu esnada dil; damak, diş gibi yerlere yapışmamalıdır.
(ط د ت) Dil ucu, üst ön iki dişin arkasına değdirilip çekilmesiyle çıkar. (ط) harfinde kalınlığı sağlamak için, dilin gerideki gövde kısmı da ayrıca üst damağa doğru kaldırılır.
(ص س ز) Dil ucu alt ön iki dişin üst kısmına dokunur. Bu haldeyken, dil üzerinden kayan ses, alt ön dişlerin üstünden çıkar. (ص) harfinde kalınlığı sağlamak için, dilin gerideki gövde kısmı da ayrıca üst damağa doğru kaldırılır.

3.Peltek Harfleri

(ظ ذ ث) Dil ucu, üst ön dişlerin keskin yerine değdirilerek çıkar. (ظ) harfinde kalınlığı sağlamak için, dilin gerideki gövde kısmı da ayrıca üst damağa doğru kaldırılır.

4.Dudak

(ف) Üst ön dişlerin ucu, alt dudağın içine değdirilerek çıkar.
(ب م و) Bu harfler iki dudak harfidir. Dudakların kapatılmasıyla (م), kuvvetli kapatılıp açılmasıyla (ب), U pozisyonunda ileri uzatılmasıyla (و) çıkar. Yalnız, üstünlü ve esreli vâv harfinde (وَ وِ), dudağı uzattıktan sonra çekmek gerekirken, ötreli ve sakin vâvlarda (وُ وْ) sadece uzatmak yeterlidir.

5. Geniz

Burun içi bölgesidir. Bu mahreçten harf çıkmaz. Gunne dediğimiz, sesin iki hareke miktarı tutulması işi burada yapılır.